Het bekende gezegde luidt: wanneer Duitsland niest, dan wordt Nederland verkouden. Maar waar de Duitse economie in het tweede kwartaal met 0,1 procent kromp, groeide de Nederlandse economie juist met 0,5 procent. Geen koutje dus voor Nederland, of wel? NU.nl bespreekt het met Carsten Brzeski, hoofdeconoom bij ING Duitsland.
Waarom hapert de economie bij onze oosterburen?
Veel heeft te maken met de Duitse auto-industrie, vertelt Brzeski. Automakers als Mercedes, Volkswagen en BMW, die normaliter de kar trekken in Duitsland, lijden onder het handelsconflict tussen de Verenigde Staten en China en de vertragende wereldeconomie.
Ook zijn er in het eerste kwartaal golfbewegingen ontstaan, zegt de ING-econoom. “De milde winter zorgde bijvoorbeeld voor flink meer activiteit in de bouwsector”, aldus Brzeski. En wat in het eerste kwartaal gebouwd werd, kan nu niet meer gebouwd worden, waardoor deze sector het in het tweede kwartaal minder goed deed.
Ook de naderende Brexit leidde tot zo’n golf, vertelt Brzeski. Door het gehamster schoten de verkopen in het eerste kwartaal omhoog. Deze voorraadkasten zitten nu echter vol, waardoor de handel tussen het Verenigd Koninkrijk en Duitsland flink is afgenomen.
Nederland lijkt niet dezelfde problemen te hebben als Duitsland, hoe dat zo?
Nederland is iets minder gevoelig voor problemen in de echte traditionele maakindustrie, stelt Brzeski, doelend op bijvoorbeeld de auto-industrie. Duitsland leunt veel sterker op deze maakindustrie en heeft hierdoor volgens de econoom jarenlang de vruchten kunnen plukken van de vraag in opkomende markten naar industrieproducten.
“De Nederlandse economie is meer gericht op diensten”, legt de ING-econoom uit, “Nederland is hierdoor iets minder gevoelig voor problemen in de maakindustrie. Elk nadeel heb dus zijn voordeel.”
“Elk nadeel heb zijn voordeel”
Carsten Brzeski, hoofdeconoom bij ING Duitsland
Brzeski ziet wel dat de industriële productie aan het vertragen is in Nederland. Als dat zich doorzet, kan Nederland misschien nog wel het koutje van Duitsland vatten, vertelt Brzeski lachend.
Oké, het grootste probleem in Duitsland lijkt dus de auto-industrie, komt dit alleen door de handelsoorlog?
Nee, stelt Brzeski. Naast de handelsoorlog, spelen ook China-specifieke factoren een rol.
Eerst de handelsoorlog: door de Chinese importtarieven op in Amerika geproduceerde goederen, worden enkele modellen van BMW en Mercedes geraakt, wat de bedrijven schaadt. Daarnaast koelt de Chinese economie af door het conflict, waardoor de vraag naar Duitse auto’s afneemt.
“Duitse automakers hebben een beetje liggen slapen”
Carsten Brzeski
Daarnaast zijn er volgens Brzeski ook Chinese problemen die niets met de handelsoorlog te maken. “Er is een eind gekomen aan een regeling waarbij je een belastingvoordeel krijgt bij het kopen van een auto”, vertelt de econoom, “waardoor de vraag naar auto’s afneemt.” Ook stappen Chinezen massaal over op elektrische auto’s. “En daar hebben Duitse automakers een beetje liggen slapen”, vertelt Brzeski.
Zal de Duitse economie weer opveren in het derde kwartaal?
“Als je naar cijfers van de afgelopen maanden kijkt, zijn die eigenlijk zorgwekkender dan de krimp van het bbp”, zegt Brzeski. Een nee dus.
Met de zorgwekkende cijfers doelt de econoom op onder meer het consumentenvertrouwen en cijfers uit de Duitse industrie. “De consument wordt banger en de neiging om te besteden neemt af”, vertelt de ING-econoom. Ook de dienstensector komt onder druk te staan. “En dat is voor mij een benadering voor wat er gebeurt in de binnenlandse economie.”, aldus Brzeski.
Door de tegenvallende cijfers verwacht de ING-econoom dus geen sterke wederopstanding van de Duitse economie in kwartaal drie. Hij gaat uit van een kleine krimp in het derde kwartaal of een minimale groei. “Vorig jaar hadden we het watertekort waardoor de economische groei afnam, maar als het dan het volgende kwartaal meer regent, dan is probleem opgelost”, vertelt Brzeski. “Maar ik zie nu niet iets wat tot zo’n ‘rebound’ kan leiden.”
Wat zou er moeten gebeuren voor zo’n snelle opvering?
De ING-econoom ziet eigenlijk nog maar een scenario wat tot een opleving in het derde kwartaal kan leiden.
“Als Trump en Xi Jinping morgen bij elkaar komen en tot een handelsakkoord komen, waardoor de exporten in september door het dak gaan, maar dat is eigenlijk het enige.”
